لنز دوربین مداربسته از اصلی ترین اجزاء دوربین مداربسته می باشد که نور را از محیط بیرون دریافت و به سنسور تصویر دوربین مدار بسته منتقل می کند. قدرت و کیفیت لنزها به عوامل گوناگونی بستگی دارد که مهم ترین آن‌ها فاصله کانونی و عدد دیافراگم است.
اهمیت لنز دوربین مداربسته
کیفیت تصویر دوربین مداربسته تا حد زیادی به نوع لنز به کار رفته در آن بستگی دارد. هرچه کیفیت لنز بالاتر باشد، دوربین مداربسته تصویر واضح تر و باکیفیت تری را ارائه می کند.
انواع لنز دوربین مداربسته
انواع لنز دوربین دوربین مدار بسته به دسته کلی تقسیم می شود که شامل لنز ثابت (Fixed Lens)، لنز متغیر (Varifocal Lens) و لنز متغیر موتورایز (Motorized Lens) می شود.
لنز ثابت یا لنز فیکس
لنز دوربین مداربسته ثابت همان طور که از نام آن مشخص است دارای فاصله کانونی ثابت می باشد و بعد از نصب دوربین مداربسته در محل مورد نظر میدان دید و زاویه دید مشخصی را فراهم می کند. به طور مثال لنز ثابت 2.8، 4 و 6 میلی متر ابعاد رایج در بازار هستند.
لنز متغیر یا لنز وریفوکال
لنز دوربین مداربسته متغیر برعکس لنز ثابت دارای فاصله کانونی متغیر می باشد و کاربر قادر است هنگام نصب دوربین مدار بسته، زاویه دید دوربین مدار بسته و فوکوس را بر حسب نیاز به صورت دستی تغییر دهد. (به طور مثال لنز 2.8~12 میلی متر )
لنز متغیر موتورایز
سومین گروه ازانواع لنز دوربین مداربسته، لنز متغیر موتورایز می باشد. این نوع لنز در دوربین های پیشرفته تر به کار برده می شود و کاربر را قادر می سازد تا حتی از راه دور فاصله کانونی را کم یا زیاد کند. تغییر فاصله کانونی دوربین مداربسته با لنز متغیر موتورایز از طریق موتور الکترونیکی انجام می گردد. لنز زوم به صورت خودکار فوکوس می شود.
اجزاء لنز دوربین مداربسته
-
اجزاء نوری شامل تمامی قطعاتی می شود که هر یک وظیفه خاصی را برای عبور نور به عهده دارند.
-
دیافراگم تنظیم میزان نور ورودی در لنز دوربین مدار بسته به عهده ی دیافراگم دوربین مداربسته می باشد. این عملکرد از طریق باز و بسته کردن روزنه مرکزی دیافراگم صورت می گیرد.
-
سیستم اتصال دهنده لنز به دوربین مداربسته (گیره لنز دوربین مداربسته) برای اتصال لنز به دوربین مدار بسته از نگهدارنده استفاده می گردد که انواع مختلفی نیز دارند. دو نوع نگهدارنده لنز دوربین مدار بسته رایج در بازار نظارت تصویری CDC و CMOS می باشند.
عملکرد لنز دوربین مداربسته
-
تعیین میدان دید، به معنی تعیین اینکه چه مساحتی از یک منطقه با چه میزانی از جزئیات ضبط شود.
-
کنترل مقدار نور عبور کرده از سنسور تصویر دوربین مداربسته به طوری که تصویر به درستی در معرض نور قرار گیرد.
-
فوکوس کردن با تنظیم المان های داخل مجموعه ی لنز و یا تنظیم فاصله ی بین مجموعه ی لنز و سنسور تصویر.
نکات مهم هنگام انتخاب لنز دوربین مداربسته
-
فاصله کانونی این پارامتر زاویه دید لنز و دوربین مداربسته را مشخص می کند. هرچه میزان فاصله کانونی دوربین بیشتر باشد، زاویه دید لنز دوربین مداربسته کمتر است و بالعکس.
-
زاویه دید یا میدان دید دوربین مداربسته به محدوده ای گفته می شود که دوربین مداربسته پس از نصب و تنظیم قادر به مشاهده و ضبط تصویر آن می باشد. پوشش یک منطقه موضوع مهمی است که باید در مبحث میدان دید به آن توجه کرد. میدان دید دوربین مداربسته به عواملی از جمله فاصله ی کانونی لنز، اندازه ی سنسور تصویر، اندازه لنز، اندازه تراشه دوربین و فاصله نصب دوربین مداربسته تا صحنه ی مورد نظارت آن بستگی دارد.
-
آیریس به دهانه دیافراگم لنز دوربین مداربسته، آیریس (Iris) گرفته می شود. آیریس دوربین مداربسته بر حسب میزان نور تابیده شده به لنز، باز و یا بسته می شود. آیریس به دو صورت دستی و خودکار قابل کنترل می باشد.
-
فوکوس لنز تنظیم فاصله کانونی لنزدوربین مداربسته برای ارائه تصویر دوربین مداربسته واضح و شفاف تر را فوکوس لنز دوربین مدار بسته می نامند. فوکوس نیز به دو صورت دستی و اتوماتیک انجام می گردد.
-
لنز مادون قرمز دوربین های مداربسته شامل دو نوع لنز دوربین مداربسته IR و یا لنز دوربین مداربسته معمولی هستند که در حالت کلی عملکرد لنز IR پیشرفته تر و درنتیجه گران تر می باشد.